Wel of geen keuze?
De term pensioengerechtigde leeftijd suggereert dat er één bepaalde leeftijd is waarop u met pensioen gaat. En dat er geen keuze is. En dat is niet correct. Er is voor veel mensen wel een logische pensioenleeftijd, maar dat is niet per se een verplichte pensioenleeftijd.
Wat wel vaststaat is de leeftijd waarop u voor het eerst een AOW-uitkering krijgt. En deze AOW-leeftijd staat wel vast. Althans, hij wordt 5 jaar voor uw eerste AOW-uitkering definitief vastgesteld, maar daar kom ik later op terug. En daar zit vaak de verwarring. Velen denken dat dat dan ook de datum is waarop je met pensioen moet gaan, dat dat de pensioengerechtigde leeftijd is.
Laten we eerst eens kijken naar de AOW-leeftijd.
Wanneer gaat de AOW in?
Bij de invoering van de AOW, dat is de Algemene Ouderdomswet, is er voor gekozen om de leeftijd voor iedereen vast te stellen op de 1ste van de maand waarin iemand 65 werd. Dus ben je geboren op 30 april 1940, dan kreeg je op 1 april 2005 voor het eerst AOW.
Later is ingevoerd dat de AOW voor het eerst uitgekeerd wordt vanaf de verjaardag. In mijn voorbeeld dus vanaf 30 april 2005.
Weer later is de ingangsdatum van de AOW in stapjes verhoogd. Ik zal u de exacte geschiedenis besparen, maar hierna omschrijf ik hoe het nu in de wet staat.
In het jaar 2022 is de AOW-leeftijd 66 jaar en 7 maanden. Bent u geboren ná 31 augustus 1955, doch vóór 1 juni 1956, dan krijgt u in 2022 voor het eerst AOW.
In het jaar 2023 is de AOW-leeftijd 66 jaar en 10 maanden. Bent u geboren ná 31 mei 1956, doch vóór 1 maart 1957, dan krijgt u in 2023 voor het eerst AOW.
In het jaar 2024, 2025, 2026 en 2027 is de AOW-leeftijd 67 jaar. Bent u geboren ná 28 februari 1957, doch vóór 1 januari 1961, dan krijgt u voor het eerst AOW op uw 67-jarige leeftijd. (PS, de AOW-leeftijd voor 2027 is nog niet officieel vastgesteld, deze wordt eind 2021 gepubliceerd. Deze tekst op deze manier publiceren als de website later dan medio december wordt opengezet)
Na 2027 kan de AOW-leeftijd hoger zijn. In de wet staat datde AOW-leeftijd elk jaar met 3 maanden kan worden verhoogd. Is dit het geval,dan wordt dit 5 jaar van te voren kenbaar gemaakt. Vóór 1 januari 2023weten we dus zeker wat de AOW voor het jaar 2028 wordt.
De AOW-leeftijd wordt verhoogd als de gemiddeldelevensverwachting van een 65-jarige Nederlander stijgt. En vervolgens wordt ereen factor 2/3 op losgelaten. Dus als de gemiddelde levensverwachting met 5maanden stijgt, dan zou de AOW-leeftijd met 3 1/3 maand stijgen. Maar demaximale stijging is 3 maanden, het wordt dan naar beneden afgerond.
Wilt u weten wat uw waarschijnlijke AOW-datum is? Kijkt udan even op https://www.svb.nl/nl/aow/aow-leeftijd/uw-aow-leeftijd
Hoeveel AOW krijgt u?
Het bedrag wat krijgt aan AOW hangt af van uw burgelijkestaat en of u in het buitenland hebt gewoond. Kijk voor de AOW-bedragen (zonderbuitenland-korting) bij https://www.svb.nl/nl/aow/bedragen-aow/aow-bedragenen voor uw persoonlijke situatie bij www.mijnpensioenoverzicht.nl
Pensioen van uw werkgever
Als u werknemer bent dan heeft u waarschijnlijk pensioenopgebouwd bij uw (ex-)werkgever. Niet altijd, maar meestal wel.
Uw werkgever heeft ofwel een verplichte regeling bij eenfonds of een regeling bij bijvoorbeeld een verzekeringsmaatschappij.
Pensioendatum
In alle pensioenregelingen wordt een standaard-pensioendatumgenoemd. Dit is meestal een datum die afwijkt van uw individuele AOW-ingangsdatum.Bij het vaststellen van deze standaard-pensioendatum moet de pensioenuitvoerderrekening houden met de zogenaamde “pensioenrichtleeftijd”. Dit is de leeftijddie de overheid heeft vastgesteld als zijnde de standaard pensioenleeftijd. Dewet kent namelijk maximale normen voor een pensioenregeling. Ik zal niet allenormen noemen, maar de pensioenrichtleeftijd is daar een van.
Deze pensioenrichtleeftijd is, net als de AOW, flexibel enafhankelijk van de levensverwachting van een 65-jarige Nederlander. De formuleis iets anders, maar de gedachte er achter is hetzelfde. Als we met zijn allenouder worden, gaat de pensioenrichtleeftijd omhoog.
Voor de pensioenopbouw die plaats vindt in het jaar 2022 isde pensioenrichtleeftijd 68 jaar. Waarschijnlijk blijft deze leeftijd dekomende paar jaren nog wel staan op 68 jaar.
In het verleden werd pensioen opgebouwd met een anderepensioenrichtleeftijd. Zo kan het best zijn dat u pensioenopgaves heeft met eenstandaard-pensioendatum van 65, 67 en 68. En misschien zelfs wel eenpensioendatum die nog lager ligt. Bij de overgang naar de pensioenrichtleeftijdvan 68 zijn er pensioenuitvoerders geweest die de aanspraken met een lagerepensioenleeftijd hebben omgezet, zodat er nog maar één pensioenleeftijdoverblijft, maar dat is lang niet altijd gebeurd.
Voor u kan het dus dat u met een allegaartje aanpensioenopgaves zit met allemaal verschillende leeftijden. Nog even afgezienvan de verschillende werkgevers die u wellicht heeft gehad.
Pensioenleeftijd = rekenleeftijd
Pensioenuitvoerders rekenen met een standaard-pensioendatum.Maar dat wil niet zeggen dat u dan met pensioen moet. In (nagenoeg) elkpensioenreglement staat dat de (ex-)deelnemer zijn pensioen kan vervroegen danwel uitstellen. Staat uw standaard-pensioendatum op leeftijd 68, dan mag u ditvervroegen naar bijvoorbeeld 67. Staat de standaard-pensioendatum via eenoudere pensioenregeling op leeftijd 65 en u wilt pas met pensioen vanaf 67? Danmag u het twee jaar uitstellen.
Uitstellen of vervroegen heeft natuurlijk wel consequenties.Gaat u het uitstellen, bijvoorbeeld met één jaar? Dan geeft u in feite eenpensioenuitkering van één jaar aan de pensioenuitvoerder. En daar wilt unatuurlijk wel iets voor terug. U krijgt er iets voor terug in de vorm van eenhogere uitkering. (tip: let wel even op of de hogere uitkering redelijk is!).Met vervroegen is het andersom. Dan wordt de uitkering lager.
Stel uw AOW-datum is 67 jaar en 3 maanden. En u wiltdaadwerkelijk op deze datum met pensioen. U vindt dat dat uwpensioengerechtigde leeftijd is. Dan kunt u alle aanspraken opgebouwd via eenwerkgever in laten gaan op leeftijd 67 jaar en 3 maanden, door te vervroegendan wel uit te stellen. U krijgt dan alle uitkeringen vanaf dezelfde datum.
Stel uw AOW-datum is 67 jaar en 3 maanden, maar u wilt opleeftijd 65 met pensioen. U vindt nog steeds dat u op 65 met pensioen mag, uwpensioengerechtigde leeftijd. Dan kunt u alle aanspraken opgebouwd via eenwerkgever in laten gaan op leeftijd 65, door te vervroegen dan wel uit testellen. U krijgt dan alle uitkeringen, behalve de AOW, vanaf dezelfde datum.De AOW gaat gewoon in op (in dit voorbeeld) 67 jaar en 3 maanden.
Wat zegt uw werkgever?
Kijk eens in uw arbeidsovereenkomst wat er staat over depensioen gerechtigde leeftijd. Vaak zal er staan dat de arbeidsovereenkomst vanrechtswege eindigt op de ingangsdatum van de AOW. Uw werkgever hoeft dearbeidsovereenkomst dan niet op te zeggen en ook geen transitievergoeding tebetalen.
Soms staat er dat de overeenkomst eindigt op depensioenleeftijd. Dat is geen handige term, want dit geeft verwarring. Meestalbedoelt de werkgever toch de AOW-leeftijd. Maar het is goed dit even af testemmen.
Stel dat de AOW-leeftijd is 67 en de standaard pensioendatumis 68. En uw arbeidsovereenkomst eindigt van rechtswege op leeftijd 67. Danstopt dus ook de pensioenopbouw eerder. Het laatste jaar pensioenpremie wordtniet meer betaald. U moet daar rekening mee houden bij uw planning.
Wilt u eerder met pensioen gaan dan uw arbeidsovereenkomstsuggereert? U neemt dan ontslag en u laat uw pensioen eerder ingaan. Of datfinancieel kan is een ander verhaal. Hoe groter het aantal jaren dat uvervroegd gaat, des te groter de financiële uitdaging.
Wilt u later met pensioen gaan dan uw arbeidsovereenkomstsuggereert? Dan moet u even overleggen met uw werkgever. Hij is, uitgaande vande standaardbepaling in de arbeidsovereenkomst, niet verplicht u in te blijvenhuren. Gaat hij mee met uw wens, dan wordt er een nieuwe arbeidsovereenkomstgesloten, onder nieuwe voorwaarden.
Wat zegt de belastingdienst?
Het maakt de belastingdienst niet uit wanneer u gebruikmaakt van uw pensioengerechtigde leeftijd. Zolang u maar belasting betaalt.Maar daar zit wel een probleem. Wat de fiscus kent 2 tarieven. Een tarief vóórde AOW-datum en een tarief ná de AOW-datum.
Het belastbare inkomen tot € 35.129 (cijfer 2021) wordt vóórde AOW-datum belast met 37,1% belasting (inkomensbelasting en premievolksverzekeringen samen) en ná de AOW-datum met 19,20%.
Daarnaast zijn er aanpassingen in de zogenaamdeheffingskortingen.
De belastingdienst verplicht u dus niet pas vanaf deAOW-leeftijd met pensioen te gaan, maar het wordt niet gestimuleerd om eerderte gaan.
Hoe kan ik hiaten in mijn pensioenuitkeringen vullen?
Laat ik in dit artikel even uitgaan van een situatie waarbij iemand zegt dat hij vanaf leeftijd 65 met pensioen wil. En verder geldt het volgende:
- AOW-leeftijd is 67
- Oude pensioenopgave met pensioenleeftijd 65 metals jaarlijkse uitkering € 5.000
- Nieuwe pensioenopgave met pensioenleeftijd 68met als jaarlijkse uitkering € 20.000, waar nog pensioenpremie voor wordt betaald.
Zonder aanpassingen zien zijn bruto pensioenuitkeringen er als volgt uit:

Hij vindt dat zijn pensioengerechtigde leeftijd 65 is, dus hij gaat het pensioen, dat eigenlijk pas ingaat op leeftijd 68, vervroegen naar65.
Dit heeft als gevolg dat er 3 jaar lang geen premie meer wordt betaald én dat de uitkering verlaagd wordt in verband met 3 jaarvervroeging. In dit voorbeeld gaan we er van uit dat de nieuwe uitkering €15.000 wordt. In de praktijk zal de verhouding in elke situatie anders zijn.
Dan komt de uitkeringen stroom er als volgt uit te zien:

Het gevolg is een lagere uitkering voor de lange termijn en nog steeds een hiaat voor de jaren tussen 65 en 67.
Er zijn drie manieren om dit hiaat te vullen.
1) Hoog/laag constructie
U kunt de pensioenuitvoerder vragen om, als we dit voorbeeld volgen, de eerste twee jaar een hogere uitkering te verstrekken. Dan wordt natuurlijk de uitkering na de eerste twee jaar lager, het uiteindelijke pensioenvermogen wordt immers niet minder. Pensioenuitvoerders geven geen cadeautjes.
U kunt het zelfs zo inrichten dan u ook nog rekening houdt met de inkomstenbelasting. Zodat de netto uitkering vóór en ná AOW-leeftijd(ongeveer) hetzelfde is.
Zo’n hoog/laag constructie mag u ook voor andere doeleinden gebruiken, bijvoorbeeld omdat u de eerste periode van uw pensionering meerinkomen wilt omdat u nog wilt reizen.
Een hoog/laag constructie is aan regels gebonden. In het pensioenreglement staat precies wat mogelijk is.
2) Eigen vermogen
Als u eigen vermogen heeft, kunt u dat natuurlijk ookinzetten ter overbrugging van de tijdelijke lagere pensioenuitkeringen. Dat kanvrij vermogen zijn, maar ook vermogen dat u gespaard heeft in een lijfrente.
3) RVU-regeling
Voor de uitleg van de RVU-regeling verwijs ik u naar dewebsitepagina met uitleg van pensioentermen.
Als uw werkgever zo’n regeling heeft, dan kunt u dezeuitkering gebruiken om eerder met pensioen te gaan in combinatie metvervroeging van uw pensioenuitkeringen. Let wel, de RVU-regeling is tijdelijk!
En verder nog
Bij de planning rondom uw eigen pensioengerechtigde leeftijdzijn er nog een paar zaken waar u op moet letten.
1. Heeft u een beschikbare premieregeling? Dat moetu met het pensioenkapitaal een pensioen aankopen. Dat kan met een vaste ofvariabele uitkering.
2. Heeft u géén partner of is uw partner financieelzelfstandig. Gebruik dan het pensioenkapitaal dat bedoeld is voor hetpartnerpensioen, dat ingaat bij uw overlijden, om uw ouderdomspensioen teverhogen.
3. Vanaf 2023 is het mogelijk om 10% van de waardevan het ouderdomspensioen als een bedrag ineens op te nemen.
4. Wellicht heeft uw werkgever eenverlofspaarregeling die u kunt inzetten voor pensioenvervroeging.
5. Bent u in het verleden gescheiden. Dat heeftinvloed op uw pensioen!
Tenslotte
Gaat u binnenkort met pensioen? Laat u dan adviseren!
Gaat u nog lang niet met pensioen? Laat u dan ook adviseren.Des te eerder u begint met pensioenplanning des te meer is er mogelijk.